معرفی و دانلود کتاب کاوش ساختارها و سفره‌های آب زیرزمینی در نگاه نافذ سنجش از دور

معرفی کتاب کاوش ساختارها و سفره‌های آب زیرزمینی در نگاه نافذ سنجش از دور

کتاب کاوش ساختارها و سفره‌های آب زیرزمینی در نگاه نافذ سنجش از دور نوشته سید جواد آدابی خوش امکانات و شیوه‌های سنجش از فاصله‌های دور را جهت بررسی اسکلت‌ها و فرایندهای زیرزمینی معرفی می‌کند.

درباره کتاب کاوش ساختارها و سفره‌های آب زیرزمینی در نگاه نافذ سنجش از دور:

تصویرهای ماهواره‌ای به طور هم‌زمان اطلاعات کیفی و کمی برای مطالعه در اختیار کارشناسان و کاوشگران قرار می‌دهند. از جمله این اطلاعات می‌توان به اندازه‌گیری تغییرات سطح در نتیجه‌ی برداشت و تغذیه آب‌های زیرزمینی، محاسبه میزان تبخیر و تعرق واقعی، تخمین مقدار رطوبت موجود در خاک و... اشاره کرد.

امواج رادار هم این امکان را فراهم می‌کنند تا با نفوذ به درون زمین اطلاعات تازه‌ای نشان دهند. به طور کلی هرچه قدر بتوان از روش‌های سنجش از راه دور اطلاعات بیشتر و دقیق‌تری به دست آورد، نتایج بهتر و واقعی‌تری از آن چه که در زیر زمین می‌گذرد، حاصل می‌شود.

پیش‌بینی رفتار هیدرولوژیکی در سطح منطقه‌ای نیاز به اطلاعات ناهمگون دارد که اغلب دستیابی به آن‌ها در روی زمین از لحاظ هزینه و وقت، گران تمام می‌شود. به همین خاطر سنجش از دور ماهواره‌ای تبدیل به ابزاری قدرتمند در هیدرولوژی سطحی شده است. دانش آب‌های زیر زمینی همچنان در حال درک توانمندی‌های سنجش از دور ماهواره‌ای است، چنان که بتواند از طریق شواهد سطحی تغییرات آب‌های زیر زمینی را تحت نظر قرار دهد. شاخص‌های آب‌های زیرزمینی حاصل از سنجش از دور ممکن است در جاهایی که راه حل عملی در دسترس نیست اطلاعات مهمی را ارائه نماید. اطلاعات حاصل از سنجش از دور وقتی که با مدل‌های عددی، سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی و اطلاعات زمین پایه تلفیق شود، بسیار مفید واقع خواهد شد.

فناوری سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی که در کتاب کاوش ساختارها و سفره‌های آب زیرزمینی در نگاه نافذ سنجش از دور (To explore and examine underground structures and aquifers using remote sensing)، به طور کامل معرفی شده است، از جمله فناوری‌هایی به شمار می‌رود که می‌تواند به طور موثر در مدیریت منابع آب به کار گرفته شود. کشف پتانسیل آب‌های زیر زمینی، بررسی و مدیریت روند مصرف و همچنین کشف مخاطرات ناشی از فرونشست‌های زمین می‌تواند از جمله کاربرد‌های این فناوری در مدیریت منابع آب باشد. لازم به توضیح است که منظور از کاربرد سنجش از دور در بررسی و مدیریت روند مصرف، استفاده از قابلیت‌های سنجش از دور در محاسبه تبخیر و تعرق و نمایه‌های رطوبتی و اعمال نتایج حاصله در پایش و مدیریت منابع آب است.

مطالعه کتاب کاوش ساختارها و سفره‌های آب زیرزمینی در نگاه نافذ سنجش از دور مناسب چه کسانی است؟

سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی یک علم بین رشته‌ای است، برای درک مطالب، مبانی و مفاهیم علمی به صورت دو طرفه بیان شده است. به عبارتی مطالب طوری بیان شده که افراد علاقه‌مند بدون نیاز به پیشینه علمی قوی بتوانند از مطالب بهره‌مند گردند. در همین راستا سعی شده که مطالب به صورت دسته‌بندی شده در فصل‌های متناسب ارائه گردند.

در بخشی از کتاب کاوش ساختارها و سفره‌های آب زیرزمینی در نگاه نافذ سنجش از دور می‌خوانیم:

نقشه‌های تراز آب زیر زمینی

برای تهیه این نقشه‌ها تعدادی چاه مشاهده‌ای تا عمق لایه آبدار حفر می‌شود. با برداشت سطح آب در این چاه‌ها و سپس بدست آوردن تراز سطح آب زیر زمینی و درون یابی ترازهای هم ارتفاع نقشه تراز آب زیر زمینی را رسم می‌نمایند.
در تهیه نقشه‌های تراز آب زیرزمینی باید از تمام اطلاعات زمین شناسی موجود در مورد گسل‌ها، مرز لایه‌های آبدار، تغییرات ضخامت لایه آبدار، تغییر ضرایب نفوذ پذیری، عمق سطح ایستابی و اصول هیدرولیکی حرکت آب‌های زیر زمینی استفاده نمود. جهت جریان در هر نقطه بر خطوط تراز آب زیر زمینی عمود است.

با رسم خطوط جریان بر روی نقشه‌های تراز آب زیر زمینی می‌توان مناطق تغذیه و تخلیه لایه‌های آبدار را مشخص کرد.
وقتی خطوط جریان از یک رودخانه دور شوند نشانه آن است که رودخانه لایه آبدار را تغذیه می‌کند (رود دهنده) وچنانچه خطوط جریان به سمت رودخانه باشد، رودخانه آب زیرزمینی را زهکشی می‌نماید (رود زاینده).

تغذیه و یا تخلیه آب در لایه آبدار می‌تواند اثر خود را هم در پایین‌ترین سطح (خود لایه آبدار) و هم در دو لایه بالایی اشباع و هوادار اعمال نماید. بدین ترتیب که تغذیه باعث بالاتر آمدن سطح ایستابی لایه آبدار می‌شود و در نتیجه رطوبت بیشتری را در لایه‌های اشباع و هوادار تامین می‌کند. از طرفی تخلیه آب باعث پایین رفتن سطح استابی لایه آبدار به مرور زمان شده، و به همین ترتیب رطوبت لایه‌های بالاتر کاهش خواهد یافت. در حالتی که میزان تخلیه از حد معمول خود تجاوز نماید باعث فرونشست زمین خواهد شد، البته این موضوع به مواد تشکیل دهنده لایه آبدار نیز بستگی دارد.

نشست زمین در آکیفر‌های محصور و نیمه محصور که از مواد آبرفتی تحکیم نشده و یا نیمه تحکیم شده تشکیل یافته باشند بیشتر مشاهده می‌شود. نشست زمین باعث ایجاد شکاف‌های عمیق در سطح زمین، کج شدن لوله‌های چاه، خرابی ساختمان‌ها و لوله زایی چاه‌ها می‌گردد. لوله زایی به پدیده‌ای گفته می‌شود که در آن به دلیل نشست زمین قسمتی از لوله چاه به خارج از سمت زمین رانده می‌شود.

فهرست مطالب کتاب

فصل اول: هیدرولوژی آب‌های زیر زمینی
فصل دوم: امواج الکترومغناطیس و کاربرد آن در مطالعات آب‌های زیرزمینی
فصل سوم: عمق نفوذ امواج راداری و تحلیل‌های مربوط به آن
فصل چهارم: اصول و مبانی تداخل سنجی راداری
فصل پنجم: ماهواره GRACE و کاربرد آن در مطالعه آب‌های زیرزمینی
فصل ششم: سابقه کاربرد سنجش از دور در بررسی آب‌های زیرزمینی
فصل هفتم: کاربرد سنجش از دور در بررسی آب‌ها و ساختار‌های زیرزمینی
فصل هشتم: امکانات مورد نیاز برای پیگیری تغییرات نفوذ امواج رادار در عمق زمین
فصل نهم: یک نمونه از تداخل سنجی راداری در پیگیری تغییر سطح آب‌های زیرزمینی
فصل دهم: تفاوت در روش‌های به کارگیری، محدودیت‌ها و عدم قطعیت در تداخل سنجی راداری