معرفی و دانلود کتاب نظریه‌های امنیت ملی

معرفی کتاب نظریه‌های امنیت ملی

کتاب نظریه‌های امنیت ملی نوشته‌ی بهرام بیات، از بررسی‌ها و تحقیقات صورت گرفته در سه حوزه مدیریت راهبردی، دفاع ملی و امنیت ملی، با پایبندی به برنامه‌ها و در چارچوب اهداف و مفاهیم عالیه‌ی نظام مقدس جمهوری اسلامی ‌ایران و تدابیر رهبر معظم رهبری تشکیل شده است.

امنیت ملی از منظرهای مختلف مورد واکاوی مفهومی و نظری قرار گرفته است. از این رو مکاتب مختلفی برای تبیین امنیت ملی شکل گرفته و هر یک بنا به بنیان‌های هستی‌­شناختی، معرفت‌شناختی و روش‌شناختی خود، امنیت ملی را مورد بررسی قرار داده‌اند.

امنیت ملی با توجه به حوزه مفهومی و کارکردی خود از منظر سه حوزه علمی، ابتدا در حوزه مطالعات راهبردی نظامی و پس حوزه مطالعات روابط بین‌الملل مورد عنایت قرار گرفت و عمده ادبیات تولید شده نظری در مورد امنیت ملی در حوزه مطالعات روابط بین‌الملل قرار دارد.

مطالعات امنیتی بخشی از روابط بین‌الملل محسوب می‌شود که ویژگی اصلی آن تنوع و تعدد تئوری‌های مطرح مطالعاتی درخصوص مسائل و موضوعات محوری و پایه می‌باشد. همان‌طور که مسائل مربوط به حوزه روابط بین‌الملل و تحلیل تحولات آن بر اساس دیدگاه‌های مختلف انجام می‌شود، در مطالعات امنیتی نیز حوادث امنیتی یا تحولات کلان امنیتی در محیط‌های مختلف ملی، منطقه‌ای، بین‌المللی و جهانی نیز با استفاده از تئوری‌های مختلف تحلیل می‌شود.

در این میان موضوع امنیت با توجه به حساسیت آن‌ که در مواردی به «بود و نبود» یک سیستم سیاسی یا جامعه مربوط می‌شود نیز بسیار مهم و قابل توجه است و به قول دیوید بادوین و هلن میلز، اصطلاح امنیت ملی، شاخص‌ترین مفهوم در حوزه علوم اجتماعی است که از حیث گران‌بهایی آن از عناصر ارزشی، هیچ مفهومی با آن برابری نمی‌کند.

در بخشی از کتاب نظریه‌های امنیت ملی می‌خوانیم:

مفهوم امنیت ملی اغلب به معنای حفظ حاکمیت، تمامیت ارضی و ثبات داخلی با توجه به قدرت اجباری (زور) دولت‌ها تلقی می‌گردد. در دنیای در حال شکل‌گیری ساختار جدید در هندسه قدرت جهانی که به‌ صورت متناقض جدایی و وابستگی از ویژگی‌های بارز آن محسوب می‌شود، جوامع بسیاری با تهدیدات نوین مانند تروریسم بنیادگرا، تغییرات آب و هوایی و غیره مواجه هستند. باید سازه مفهومی امنیت ملی در یک شیوه‌ جامع‌تر مفهوم‌سازی گردد.

چنین دیدگاه همه‌ جانبه‌ای در مورد امنیت ملی نیازمند آن است که تعیین‌کننده امنیت نه‌ تنها عناصری اجباری (زور) قدرت دولتی بلکه علاوه بر آن قدرت ملی جامعۀ نیز در نظر گرفته شود که ساز و کار دومی (قدرت ملی) ترکیبی از عوامل متعدد در تمام جنبه‌های زندگی ملی ذی مدخل به حساب آیند. این عوامل، شامل رهبری، قدرت نفوذ، ساختار هژمونیک، قدرت نرم، قدرت هوشمند و... می‌شوند که این عوامل می‌تواند به توسعه شاخص امنیت ملی کمک کنند. جوامعی که از چنین شاخص‌های قدرت برخوردار باشند، در شرایط تطبیقی با دیگر کشورها می‌توانند داعیه امنیت نسبی نسبت به همتایانش داشته باشند. ماهیت جامع امنیت ملی در شرایط نوین این است که در این نگرش ضرورت طراحی و تدوین ساختارهای مناسب برای مدیریت آن انکارناپذیر شده است.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
فصل اول: کلیات
فصل دوم: رویکردهای نظری امنیت ملی
فصل سوم: مکتب واقع‌گرایی
فصل چهارم: مکتب لیبرالیسم
فصل پنجم: مکتب انتقادی
فصل ششم: مکتب کپنهاگ
فصل هفتم: مکتب انگلیسی
فصل هشتم: مکتب پاریس
فصل نهم: مکتب ولز
فصل دهم: مکتب امنیتی جهان سوم
فصل یازدهم: مکتب بر ساخت‌گرایی
فصل دوازدهم: مکتب فرا ساختارگرایی
فصل سیزدهم: مکتب فمینیسم
فصل چهاردهم: مکتب امنیتی اسلام (آرمان‌گرایی واقع بین)