نقد، بررسی و نظرات کتاب نظریه قدرت - شروین وکیلی
4.4
156 رای
مرتبسازی: پیشفرض
عارف محبی
۱۴۰۳/۰۷/۳۰
10
«نظریه ی قدرت» نوشته دکتر شروین وکیلی (-۱۳۵۳) نویسنده و جامعه شناس است. این کتاب نظریه ای است برای صورت بندی مفهوم قدرت. این متن در چارچوب نظریه ی سیستم های پیچیده، و در اتصال به سایر نوشتارهای نگارنده، تدوین شده است. یعنی متن کنونی را باید در کنار نظریه ی منش ها و روان شناسی خودانگاره خواند. چرا که این سه کتاب، مفاهیم کلیدیِ معنا، لذت و قدرت را در سطح های فرهنگی، روانی و اجتماعی صورت بندی می کنند. برای دستیابی به چارچوبی خلاصه شده و روشن از مفاهیم و کلیدواژگان رویکردمان، کتابی دیگر به نام نظریه ی سیستم های پیچیده نوشته شده که باید در پیوند با این مجموعه خوانده شود. در بخشی از کتاب می خوانیم: بخش عمده ی پیروان سنت هابزی، فرآیندهای قدرت را امری رخدادی، عینی، و رسیدگی پذیر می دانند که می تواند در یک نظام فراگیر عقلانی جذب گردد و فهمیده شود. هواداران سنت ماکیاولی، با تکیه بر نقدهای روش شناسانه و عمل گرایانه ای که از کفایت دیدگاه هابزی می کنند، گلوگاه های بروز قدرت را متکثرتر، نامنسجم تر، و پراکنده تر از آن می بینند که بتواند در منظومه ای عقلانی و همساز صورت بندی شود. به این ترتیب، رویکرد هابزی به مجموعه ای از نظام های نظری منسجم و فراگیر می انجامد که مدعی سازگاری درونی و شمول هستند. اما سنت ماکیاولی به شبکه ای از خرده نظریه های گاه ناسازگار منتهی می شود که چنین ادعاهایی را ندارند و تنها کارآمدی را به عنوان معیار داوری میان دیدگاه ها به رسمیت می شناسند. ادعاهای برآمده از نگرش ماکیاولی موضعی، نسبی، و غیرقطعی است و این خصوصیتی است که بسته به اردوگاه مورد علاقه ی نظریه پرداز، می تواند نقطه ی قوت یا ضعف یک دیدگاه قلمداد شود. از آن جا که این ادعای تمامیت و شمول محور داوری ما درباره این