نظر میثم برای کتاب صوتی لبه تیغ

رمان لبه تیغ بیش از آنکه صرفاً داستانی عاشقانه یا اجتماعی باشد، روایتی است از جستجوی معنوی انسان در جهانی مادی. شخصیت اصلی، لری دارل، پس از تجربه جنگ، همه ارزش‌های متعارف جامعه غربی را کنار می‌گذارد و به دنبال کشف حقیقت زندگی، سفری طولانی را آغاز می‌کند؛ از مطالعه فلسفه و روانشناسی گرفته تا زندگی ساده در شهرها و روستاها، و در نهایت تجربه اشراق در معابد هند. او در پایان، زندگی در سفر و کارگری بر روی کشتی را انتخاب می‌کند تا رهایی از دلبستگی‌ها را به شکلی عملی تجربه کند.
با این حال، نقدی جدی به مسیر فکری لری وارد است. او در هند تحت تأثیر آموزه‌های بودیسم و هندوییسم قرار می‌گیرد و تناسخ را به عنوان بخشی از نظام معنوی خود می‌پذیرد. در حالی‌که در عمل، باور به تناسخ طی قرن‌ها در نظام کاستی هند ابزاری برای توجیه تبعیض و ستم بوده است. این ایده که رنج فقرا نتیجه اعمال گذشته آن‌هاست، فرصت تغییر و رشد را از طبقات فرودست می‌گیرد و ساختاری ناعادلانه را تقدیس می‌کند. لری، در مسیر معنوی شخصی‌اش، تنها جنبه رهایی‌بخش این اندیشه را می‌بیند، بی‌آنکه به پیامدهای اجتماعی و تاریخی آن توجه کند.
از سوی دیگر، رمان موام را می‌توان در بستری وسیع‌تر نیز دید. در میانه قرن بیستم، گرایش به ادیان شرقی و آموزه‌های معنوی هند در غرب – به‌ویژه آمریکا – رو به گسترش بود. این موج بعدها در جنبش‌های هیپی دهه شصت و نیز در شهرت شخصیت‌هایی همچون اشو نمود پیدا کرد. لبه تیغ یکی از نخستین آثاری بود که چنین جستجویی را در قالب ادبی به تصویر کشید و می‌توان گفت به‌طور غیرمستقیم زمینه ذهنی این گرایش فرهنگی را تقویت کرد. در پایان از دکتر مهبد قناعت پیشه عزیز با صدای زیبایش تشکر می‌کنم.