نظر دکتر بهرام نوازنی برای کتاب قابلمه را فراموش کن!

اوایل تابستان 1396 بود که سرگرم دیدن کتاب‌های سایت کتابراه بودم که یکباره کتابی با عنوان «قابلمه را فراموش کن» نوشته هلموت واندمیکر توجهم را جلب کرد. قبلا یعنی حدود 10 سال پیشتر از این، در برنامه «به خانه برمی‌گردیم» شبکه 5 سیمای جمهوری اسلامی ایران از پروفسور جعفریان شنیده بودم که آشپزخانه، زائده‌ای در خانه‌های ما است و هر غذایی که در آن پخته می‌شود نیمی از خاصیت خود را از دست می‌دهد. از آن زمان همواره در فکر بودم که چطور می‌شود آشپزخانه‌ را به اتاق مطالعه یا اتاق مسکونی تبدیل کرد و از شر این همه وسایل پخت‌وپز راحت شد تا اینکه این کتاب به نظرم راه‌حلی عملی‌تر ارائه کرده بود؛ یعنی به جای اینکه با اعضای خانواده بر سر آشپزخانه درگیر شوم که در این ده سال گذشته جز مسخره‌ای بیش نشده بود، بهتر بود که خودم دیگر غذای پختنی نخورم. اما مگر غذای پختنی چه اشکالی دارد؟ مگر می‌شود مواد غذایی خام و سفت را جوید و هضم کرد؟ اصلا چرا باید از غذای معمولی که سال‌ها بلکه قرن‌ها پیشینیان ما خورده‌اند و عمری با آن سپری کرده‌اند دست شست؟ مگر عمر طولانی‌تر پیشینیان ما که گاهی به نزدیک هزار سال می‌رسید از این غذاها حاصل نشده بود؟
این کتاب به طور علمی و با کمک تجربه به من نشان داد که پیشینیان ما در گذشته‌های دورتر که عمری به مراتب بیشتر از امروز داشته‌اند، از مواد غذایی سالم و بدون هرگونه افزودنی‌های مسمومی مانند نمک، قند و شکر استفاده می‌کردند و چنانچه ما هم از آتش و پخت‌وپز دست برداریم، می‌توانیم به زندگی طبیعی و طولانی‌تر آنان دست‌یابیم. این زندگی طبیعی با طول عمر چند صد ساله مستلزم برخورداری از غذای سالم، آب تمیز، هوای پاک، ورزش کافی، و چندین شرط دیگر است اما درباره غذای مورد نیاز انسان چیزی جز میوه، مغز میوه و سبزیجات نیست. تازه اینها هم باید به ترتیبی باشد که میوه 80 درصد و مغز میوه و سبزیجات، روی هم 20 درصد غذای روزانه ما را تشکیل دهد. نویسنده توضیح می‌دهد که آدم ابوالبشر و همسرش حوا، بخاطر خوردن گندم از بهشت اخراج شدند اما باز ابنای بشر از این درس عبرت نگرفته و همچنان بر کشت گندم و خوردن نان و انواع نشاسته دیگر که هضم آن برای معده سنگین است ادامه می‌دهند. واندمیکر به‌درستی توضیح می‌دهد که علت نه فقط کوتاهی عمر انسان کنونی حتی در کشورهای پیشرفته اروپایی بلکه ابتلای وی به انواع بیماری‌ها، به‌خاطر باکتری‌ها و ویروس‌ها نیست بلکه سوءتغذیه است. آنچنانکه نویسنده استدلال می‌کند غذای کافی و مفید به‌شرطی که همراه مواد غذایی دیگر حیوانات وارد بدن انسان نشود می‌تواند سلامت انسان را تضمین کند.
من که در سن 53 سالگی مشغول خواندن این کتاب شدم جز سرما‌خوردگی‌های سالانه، به بیماری خاصی مبتلا نبودم اما از اینکه می‌دیدم پدر و مادرم از فرط درد زانو مجبور به انجام عمل جراحی و نصب پروتز شده بودند و پدرم پروستات خود را به دست جراح سپرده بود به جان خود نگران شدم. وقتی این کتاب را مطالعه کردم متوجه شدم که نه تنها می‌توان از این دست جراحی‌های غیرلازم خلاصی یافت بلکه دیگر از دام انواع سرماخوردگی نیز رهایی یافت. تازه این زمان بود که متوجه شدم قریب 30 سال بود که بی‌دلیل حساسیت و آب‌ریزش بینی را تحمل کرده بودم. بهترین زمان روز من ساعت 7-4 صبح بود که به مطالعه و نگارش اختصاص داده بودم اما یک لحظه هم این حساسیت و آن آب‌ریزش امانم نداده بود و فکر می‌کردم که با پراکنش گرده‌های گیاهان در بهار و تابستان باید تحمل کنم و گاه تا سراسر سال به طول می‌انجامید.
نویسنده در این کتاب به روشی علمی پیش‌بینی می‌کند که چنانچه از غذای طبیعی برای انسان (میوه، مغز میوه و سبزی) استفاده شود ظرف دو روز تغییر و تحول آن در ظاهر و ظرف دو ماه در اعماق وجودی و مویرگ‌های بدن قابل مشاهده خواهد بود. من دقیقا این را تجربه کردم. یعنی وقتی که می‌گوید از هر چه دست‌پروده انسان است پرهیز کنید و نان و پلو و گوشت و لبنیات نخورید هر کسی ممکن است نگران کمبود ویتامین‌ها، پروتئین‌ها و املاح معدنی در بدن خود شود اما من که قبلا روزی سه لیوان شیر و یک کاسه ماست می‌خوردم و اگر یک روز پنیر نمی‌خوردم پوست پشت ناخن‌هایم بلند می‌شد، پس از دو روز وقفه هیچ اثری این‌چنینی ندیدم. همه کلسیم و ویتامین مورد نیاز همانطور که نویسنده گفته بود از طریق میوه تأمین شده بود. نویسنده پیش‌بینی کرده بود که با رژیم میوه، به وزن طبیعی خود باز خواهید گشت. من این را به‌تدریج ظرف دو ماه تجربه کردم و وزنم از 67 کیلو به 57 کیلو کاهش یافت و دیگر همانجا ثابت ماند.
البته اهل خانه، فامیل و آشنایان هم مانند من نگران این تغییر رژیم غذایی بودند و هریک به‌گونه‌ای آن را بروز می‌دادند؛ یکی به‌خاطر کاهش وزن سرزنشم می‌کرد و آن را نشانه‌ای بر ضعف و فتور من می‌دید، دیگری از ابتلای به قند وحشی می‌ترساند و آن دگر از انزوای روانی و گوشه‌گیری برحذرم می‌داشت. همه اینها موجب شد تا من هر ماه بلکه هر هفته انواع آزمایش‌های پزشکی را بدهم تا از سلامت بدن خود غفلت نکرده باشم و خوشبختانه نمودار همه اینها به‌سوی میانه و حاکی از بهبودی بیشتر بود. حتی فشار خونم از وضعیت طبیعی به عالی کاهش یافته بود.
در پایان این را هم باید هشدار دهم همانطور که نویسنده تذکر می‌دهد رژیم میوه‌خواری به‌تدریج همه سموم و آسیب‌های مواد غذایی ناسالم را از طریق تعریق، ادرار و مدفوع دفع می‌کند. نشانه سالم شدن بدن این است که دیگر عرق زیر بغل شما بوی بد و ناراحت‌کننده‌ای برای دیگران ندارد. اما تا به این مرحله برسید باید رنج تغییر پرزهای زبان و دفع سنگ‌هایی که تا این زمان در کلیه و مثانه تشکیل شده‌اند به جان بخرید و از این رژیم غذایی منصرف نشوید. آنچه من پس از مطالعه این کتاب یافتم اینکه مواد غذایی یک علم بسیار پیچیده است و همچون دیگر علوم همچنان بی‌پایان، اما هر قدر که در این مسیر گام برداشته شود مطمئنم همراه تجربه‌های خوبی خواهد بود و از همین رو مطالعه این کتاب را توصیه می‌کنم.