دو مبحث اساسی را که بیاید به خلاصه‌ترین حالت ممکن‌مطرح نمود را در ارتباط با شاهنامه اشاره نمودم:
کسری نوشین روان در جنگ با قیصر روم نیازمند سکه و طلا می‌شود و از مردم محلی اقدام به اخذ وام می‌کند که پس از جنگ سکه‌های آن‌ها را بازگرداند. در ان منطقه کفشگری است که مبلغ زیادی طلا و سکه به شاه می‌دهد و در عوض می‌خواهد که پسرش 《دبیر》در بار شود. [برخی منابع به دروغ می‌نویسند که کفشکر خواست فرزندش اجازه بیابد درس بخواند و دانش بیاموزد: 《اگر شاه باشد بدین دستگیر ... که این پاک فرزند گردد دبیر].
. کسری نوشین روان در جواب می‌گوید که فرزند یک کفشگر دانش و تخصص لازم برای دبیری دربار و مشاور شاه شدن را ندارد و اگر من این درخواست را اجابت کنم به اهل علم و دانش و خرد ظلم کرده‌ام و سرزمین خود را به نابودی سپرده‌ام زیرا انتصاب دبیر بی سواد و بی تخصص خیانت
اولین جدال میان کمونیسم و کاپیتالیسم نزاع میان مزدک و نوشیروان است که در نهایت به شکست و مرگ مزدک منجر می‌شود. [داستان مفصل و پر از جزییات این درگیری در شاهنامه فردوسی آمده است].
مزدک اولین کسی است که علیه طبقه سرمایه‌دار قیام می‌کند و معتقد است همه سرمایه داران باید اموال خود را به صورت اشتراکی در خدمت و اختیار کل مردم قرار دهند. نوشیروان با این سیاست مخالف است و حاضر به این کار نیست که پس چندین جلسه مباحثه فلسفی با مزدک وی را شکست می‌دهد و شاه ایران چون بطلان نظریات مزدک را می‌بیند حکم به اعدام وی می‌دهد.
در زراتشت نامه به صورت خیلی خلاصه به این بحث فلسفی اشاره شده است.
ششم شاخ پولاد‌ای هوشیار
که دیدی برو بر پسندیده دار
که آن هست هنگام نوشیروان
که گردد جهانی ز عدلش جوان
به هنگام او مزدک بدگهر
بیاید ولیکن نیابد ظفر
کسری نوشین روان در جنگ با قیصر روم نیازمند سکه و طلا می‌شود و از مردم محلی اقدام به اخذ وام می‌کند که پس از جنگ سکه‌های آن‌ها را بازگرداند. در ان منطقه کفشگری است که مبلغ زیادی طلا و سکه به شاه می‌دهد و در عوض می‌خواهد که پسرش 《دبیر》در بار شود. [برخی منابع به دروغ می‌نویسند که کفشکر خواست فرزندش اجازه بیابد درس بخواند و دانش بیاموزد: 《اگر شاه باشد بدین دستگیر ... که این پاک فرزند گردد دبیر].
. کسری نوشین روان در جواب می‌گوید که فرزند یک کفشگر دانش و تخصص لازم برای دبیری دربار و مشاور شاه شدن را ندارد و اگر من این درخواست را اجابت کنم به اهل علم و دانش و خرد ظلم کرده‌ام و سرزمین خود را به نابودی سپرده‌ام زیرا انتصاب دبیر بی سواد و بی تخصص خیانت
اولین جدال میان کمونیسم و کاپیتالیسم نزاع میان مزدک و نوشیروان است که در نهایت به شکست و مرگ مزدک منجر می‌شود. [داستان مفصل و پر از جزییات این درگیری در شاهنامه فردوسی آمده است].
مزدک اولین کسی است که علیه طبقه سرمایه‌دار قیام می‌کند و معتقد است همه سرمایه داران باید اموال خود را به صورت اشتراکی در خدمت و اختیار کل مردم قرار دهند. نوشیروان با این سیاست مخالف است و حاضر به این کار نیست که پس چندین جلسه مباحثه فلسفی با مزدک وی را شکست می‌دهد و شاه ایران چون بطلان نظریات مزدک را می‌بیند حکم به اعدام وی می‌دهد.
در زراتشت نامه به صورت خیلی خلاصه به این بحث فلسفی اشاره شده است.
ششم شاخ پولاد‌ای هوشیار
که دیدی برو بر پسندیده دار
که آن هست هنگام نوشیروان
که گردد جهانی ز عدلش جوان
به هنگام او مزدک بدگهر
بیاید ولیکن نیابد ظفر