نظر پرستو معظمی برای کتاب بهشت، جهنم

بهشت، جهنم
پرستو معظمی
۱۳۹۶/۰۷/۱۶
277
جومپا لاهیری نمایندهی دومین نسل مهاجر هندی به ایالات متحده است قلم روان و توصیفات گیرای او تصویرگر تقابل و کشمکش نسل هاست. شکافی میان فرهنگ کهن هندی و فرهنگ نوی هندو آمریکایی که از یک سو نوزایی و وجه مدرناش را وام دار ینگه دنیاست و از سویی دیگر به جنگ با کهنه فرهنگی که ارزشها و هنجارهای زندگی پدران اوست برخواسته و در این کش و قوس ناگزیر از مستحیل شدن در فرهنگ تازهای است که جمیع اضداد است. قهرمانهای داستانهای لاهیری همان طور که در درون شان سرگشته و حیرانند در صحنه زندگی نیز ناگزیر مخیراند به تلاش برای پذیرفته شدن در جامعهی مبدا. فراموش کردن حقیقت رنگین پوستی شان غرامتی است که برای تبدیل شدن به یک آمریکایی تمام عیار باید بدهد. ارزشهای تازه صحنهی جنگ خانوادههای هندی ست و این آغاز تحیر قهرمان داستانهای لاهیری است نسل اولیه مهاجر نیز جز یادآوری ارزشهای نخ نماشده گذشته دستش در ینگه دنیا به جایی بند نیست آدمهایی که در رویای آمریکایی به سر میبرند و آدمهایی که تمامی پلهای پشت سرشان را به غرامت این رویا خراب کردهاند و روی ویرانههای آن گزیری جز پایکوبی برای فراموشی ندارند. نسل تازه رشد یافته در آمریکا در کشاکش زندگی متوجه میشود نه هندی است و نه تماما آمریکایی و این تم پررنگ بیشتر آثار لاهیری است زنانی که میخواهند از یوق اسارت ارزشهای مردسالارانه هندی بگریزند اما از چالهای به چالهی دیگر میافتند و مردهایی که هویت تازه شان را طاووس وار و بیمهابا بازی میکنند و از افتادن در دام فراموشی مام وطن و مطرود شدن از فرهنگ پدرسالار هند ترسی به دل راه نمیدهند و در پایان حتی خود را نمیشناسند و بیگانه تر از سابقاند. اما لاهیری نوک پیکانش را بیشتر به سمت انسان معاصر هندی گرفته گم گشته گرفته تا غرب و خرده فرهنگ هایش. این انسان طاغی که میان شکاف دو دنیای کهنه و نو مانده است انسانی است که بر سر دو راهی است و پایانی جز بیگانگی با خود ندارد.
طیبه عاشوری
۱۳۹۸/۰۱/۱۶
واقعا قابل تامل است